Een gelukkige klas: 10 tips voor een positieve groepsvorming

Auteur:  BCO Onderwijsadvies en -ondersteuning Datum:  30 juni, 2023

De start van een nieuw schooljaar is bij uitstek hét moment om aandacht te besteden aan de groepssfeer.

Onderzoek wijst uit dat een positief groepsklimaat vaak belangrijker is voor het welzijn en het leerproces van kinderen dan goede individuele begeleiding. Ook werkt een positieve groepssfeer preventief tegen het ontstaan van gedragsproblemen.

Wat kun je als leerkracht doen? Wij geven je 10 tips om met je groep mee aan de slag te gaan!

  1. Verwelkom ieder kind in de klas. Geef een hand, maak desnoods een kort praatje. Maak in ieder geval contact.
  2. We hebben allemaal behoefte aan aandacht, aan erkenning. Laat kinderen verbaal en non-verbaal merken dat je ze ziet, dat ze belangrijk zijn. Complimenteer oprecht gewenst gedrag; dat kun je nooit te veel doen. Dan zullen kinderen meer van dit gedrag laten zien.
  3. Formuleer samen met de groep groepsdoelen. Welke groep willen we samen zijn? Wat is er nodig om er samen een fijn en succesvol jaar van te maken? Werk hier planmatig aan met de hele groep en vier de successen als de doelen behaald zijn.
  4. Formuleer samen met de groep groepsafspraken die zichtbaar in de klas hangen. Let er op dat deze afspraken positief geformuleerd zijn en het gewenste gedrag weergeven.
    Is er een afspraak die jullie samen een korte periode centraal willen stellen?
  5. Geef de leerlingen de mogelijkheid te laten zien wie ze zijn. Waar zijn ze goed in, wat willen ze leren? Dit kan op allerlei creatieve manieren, denk aan bijvoorbeeld een poster, infographic, storyboard, (online) mindmap, magazine, vlog of stop-motion.
  6. Zet actief in op de Gouden Weken: Werk regelmatig met groepsvormende activiteiten of energizers. Een goede manier om de sfeer positief te beïnvloeden en zelfs op meta-niveau gesprekken te hebben met elkaar (Wat zie ik hier nu gebeuren?).
  7. Wees pro-actief en stel duidelijke grenzen. Dit draagt bij aan de voorspelbaarheid in de klas.
  8. Coöperatieve werkvormen zijn dé manier om kinderen te laten ervaren hoe leuk en nuttig samen leren is.
  9. Laat leerlingen een mindmap maken met als onderwerp ‘wat voor een juf/meester heb jij nodig?’. Een mooie manier om inzicht te krijgen in de (leer)behoeftes van de leerling.
  10. Even iets heel anders: maak je leslokaal leeg en richt het lokaal samen met de leerlingen in. Hierdoor ontstaat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
    Je kunt ook starten door met de leerlingen de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor organisatorische en sociale taken in de klas te concretiseren.

Wij wensen jullie een geweldig schooljaar toe met een groep waarvan je aan het einde van het schooljaar zegt: ‘Wat was dit een fantastische groep en een mooi schooljaar’!

 

Ondanks alle inspanningen, zorgen over de groepssfeer in jouw klas?

Of misschien ben je geïnteresseerd in de Steungroepaanpak, De Vreedzame School of SWPBS (Schoolwide Positive Behaviour Support)?

Meer informatie over een positieve groepsvorming?

Neem contact op met adviseur Joyce Hendrikse.