‘Ieder kind is hier speciaal’, onderstreept directeur Jet Dekkers.
‘Vertrouwen op de ontwikkelkracht van ieder kind’
Wettelijke voorschriften maakten het voor de Synergieschool lastig een vorm van onderwijs te realiseren die écht aansloot op de visie. Toch lukte het een verregaande samenwerking tussen speciaal en regulier basisonderwijs tot stand te brengen. In de vier units krijgen leerlingen nu in heterogene groepen les. ‘We kregen er van de onderwijsinspectie groen licht voor’, meldt Jet Dekkers trots. ‘Door uit te gaan van ieders ontwikkelkracht geven wij uitvoering aan wat passend onderwijs in onze ogen werkelijk is.’
Onderwijsvisie
Met collega-directeur Hetty Belgers staat Jet aan de basis van de vooruitstrevende onderwijsvisie. ‘Wij vinden dat onze leerkrachten er verantwoordelijk voor zijn dat hun onderwijs goed aansluit bij elk individueel kind. Dus dan moet je als leerkracht goed weten waar zo’n kind staat op de leerlijn en welke begeleiding dit van alle teamleden vraagt. Ik maak een diepe buiging voor de passie die zij daarbij laten zien.’
Sociaal-gepersonaliseerd leren
‘Binnen onze units wordt veel van leerkrachten verwacht’, zegt Daniël Fermont, ib’er van Unit 3 (met kinderen van 7 tot 11 jaar) en coördinator kwaliteitszorg van de school. ‘Ze moeten zicht hebben op de ontwikkeling van ieder kind, zodat we verantwoord het juiste aanbod kunnen bepalen.’ Jet vult aan: ‘Voor ons betekent sociaal-gepersonaliseerd leren dat je voor ieder kind de lat precies zó hoog legt dat het zich eraan kan optrekken, altijd binnen de sociale context van een groep. Dat vraagt voortdurende afstemming.’ ‘Het legt de lat ook voor de leerkrachten hoog’, erkent Daniël. ‘De vraag ontstond om de onderwijsbehoeften, bijvoorbeeld op het gebied van rekenen, specifieker in beeld te krijgen.’
Rekenonderwijs
In 2018 start Ivy Bongaerts, senior adviseur bij BCO, om de school naar een volgende fase te begeleiden. Ze reikt handvatten aan om het rekenonderwijs goed aan te laten sluiten op de onderwijsbehoeften. Rekengesprekken met de leerlingen waren een belangrijk middel om deze scherp in beeld te krijgen. Ivy: ‘Zo bleek uit een rekengesprek dat een leerling niet moet blijven oefenen op het automatiseren van de tafels maar juist instructie nodig heeft op de fasen die daaraan vooraf gaan. Leerlingen moeten eerst begrijpen wat er bij vermenigvuldigen gebeurt om daarna handige rekenstrategieën te kunnen leren en komen zo uiteindelijk tot automatiseren. Belangrijk is dat leerkrachten écht begrijpen welke fasen doorlopen moeten worden om kinderen te leren rekenen. Hiervoor is een onderzoekende houding van leerkrachten cruciaal. En dat heb ik op deze school enorm ervaren!’
"Gelijke kansen door een ongelijke behandeling"
Blokplannen rekenen
Sinds vorig jaar werken de unitteams in periodes van vier weken aan concrete rekendoelen, die zowel voor de groep als geheel gelden als op elke leerling afzonderlijk zijn afgestemd. Jet: ‘Zo zorgen we voor gelijke kansen voor alle kinderen door een ongelijke behandeling.’ De leerkrachten stellen daarvoor blokplannen op. ‘De doelen zetten we in het digitale portfolio van ieder kind’, verduidelijkt Daniël. ‘Samen met de leerkracht houden kinderen zo hun voortgang bij.’ De met Ivy samen ontwikkelde kwaliteitscyclus geldt daarbij als een handig sturingsinstrument. De leerkrachten stemmen de doelen goed met elkaar af op basis van de onderwijsbehoeften van de leerlingen en evalueren de opbrengsten met elkaar. Jet: ‘Het mooie hiervan is dat de unitteams ervaren dat het samen voorbereiden zorgt voor goed afgestemde instructies. Daardoor ontstaat een doorgaande lijn binnen de gehele school.’
Doorgaande leerlijnen
Na het loslaten van de methodes heeft het team er bewust voor gekozen Getal en Ruimte Junior als methode voor het rekenen te gebruiken. ‘Zeker niet om opnieuw slaaf te worden van de methode, maar om deze te gebruiken als leidraad’, benadrukt Jet. ‘In de periode dat we zonder methoden werkten, hebben we onze visie verder ontwikkeld, evenals onze vaardigheden om goed af te stemmen. Daar profiteren we nu van. De doorgaande leerlijnen zijn in de methode ingebed, terwijl de unitteams zelf de regie houden en aan blijven sluiten bij de ontwikkelingsbehoeften van ieder kind.’ Daniël knikt instemmend: ‘Zo zorgen we voor een flexibel en passend leerproces!’